Tonzillektomiya – badamcıqların (tonsillərin) cərrahi yolla çıxarılması əməliyyatıdır. Bu prosedur adətən tez-tez təkrarlanan boğaz infeksiyaları, xroniki tonzillit, badamcıq absesi və ya yuxu zamanı tənəffüs problemləri (obstruktiv apnoe) kimi hallarda tətbiq olunur.

Badamcıqlar nədir?
Badamcıqlar – ağız boşluğunun arxa hissəsində yerləşən, immun sistemin bir hissəsi olan limfoid toxumalardır. Onlar bədənin müdafiəsində rol oynasa da, bəzi hallarda infeksiyaların təkrarlanma mənbəyinə çevrilə bilər.

Tonzillektomiya nə zaman tövsiyə olunur?
Cərrahiyyə qərarı aşağıdakı hallarda verilir:
-   İldə 3-5 dəfədən çox təkrarlanan angina (kəskin tonzillit)
-   Xroniki tonzillit (daimi pis qoxu, boğaz ağrısı, boyun limfa düyünlərinin şişməsi)
-   Badamcıqlarda irinli tıxaclar və abses
-   Qida udmaqda çətinlik
-   Gecə xorultusu və nəfəs dayanması (obstruktiv yuxu apnoesi)
-    Badamcıq ölçüsünün anormal dərəcədə böyük olması
-    Bədxassəli törəməyə şübhə

Əməliyyat necə aparılır?
-    Əməliyyat ümumi anesteziya altında aparılır və pasiyent heç nə hiss etmir.
-    Cərrah xüsusi alətlər və ya elektrokoter, lazer və ya radiodalğa üsulu ilə badamcıqları çıxarır.
-    Prosedur adətən 30–45 dəqiqə davam edir.
-    Pasiyent eyni gün və ya 1 gün sonra evə buraxılır.

Bərpa müddəti necə keçir?
-    Tam sağalma müddəti 7–14 gün arasındadır.
-    İlk günlərdə boğaz ağrısı, səsdə dəyişiklik, yüngül qan qarışıqlı tüpürcək ola bilər – bu normaldır.
-    Soyuq və yumşaq qidalarla qidalanmaq tövsiyə olunur (dondurma, yoqurt, şorba və s.).
-    İsti yeməklər, qazlı içkilər, turş və qıcıqlandırıcı qidalar ilk həftə ərzində qadağandır.
-    Fiziki aktivlikdən uzaq durmaq vacibdir.

1. Tonzillektomiya uşaqlar üçün təhlükəlidirmi?
-  Xeyr. Əksinə, təkrarlanan boğaz infeksiyalarından əziyyət çəkən uşaqlarda bu əməliyyat yuxu keyfiyyətini, immun sistemini və ümumi sağlamlığı yaxşılaşdırır.

2. Əməliyyatdan sonra immun sistem zəifləyirmi?
-  Badamcıqlar çıxarıldıqdan sonra immun sistem ümumilikdə zəifləməz. Digər limfoid orqanlar funksiyanı kompensasiya edir.

3. Əməliyyat ağrılıdırmı?
-  Əməliyyat zamanı ağrı hiss edilmir. Sonrakı günlərdə boğazda ağrı olur, amma ağrıkəsicilərlə idarə edilə bilir.